MIS SANOATI SHLAKLARINI QAYTA ISHLASHDA ZAMONAVIY TADQIQOTLAR SHARHI (TAHLIL)
Article Sidebar
Main Article Content
Annotatsiya
Hozirgi sanoatlashgan dunyo talablaridan kelib chiqqan holda bugungi kunda juda ko‘plab metallurgik zavodlar ikkilamchi xom-ashyoni qayta ishlashni yo‘lga qo‘ygan. Bunga sabab qilib ruda zahirasi kamligi va metallurgik korxonalardan chiqqan chiqindilar ekologik falokatni keltirib chiqarishi ko‘rsatilishi mumkin. Yer osti zahiralaridan oqilona foydalanish va uni tejashning eng samarali usuli bu kon-metallurgiya sanoati chiqindilaridan foydalanishni jadallashtirish hisoblanadi. “Olmaliq KMK” AJ – O‘zbekiston Respublikasining eng yirik sanoat korxonalaridan biri bo‘lib, unda sanoat jarayonlaridan yiliga jami 500 ming tonna mis shlaklari hosil bo‘ladi. Odatda mis shlaklarida tahminan 32-37% gacha temir mavjud va 0,5-1,5% misdan iborat, bu uning qayta ishlash uchun qimmatli ikkilamchi manba ekanligini ko‘rsatadi. Shunday qilib, mis shlaklaridan oqilona foydalanish hamda ekologik xavotir kuchayib borayotganligi sababli, xavfli materiallar sifatida tavsiflangan mis shlaklaridan har tomonlama foydalanish uchun tegishli texnologiyani ishlab chiqish bugungi kun uchun juda dolzarbdir.
Downloads
Article Details
Soni
Bo'lim
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Ommaviy Litsenziya Shartlari
(Ochiq jurnal tizimlari (OJS) uchun)
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq quyidagi shartlar taqdim etiladi:
-
Mualliflik huquqi:
Chop etilgan maqolaning mualliflik huquqi muallif(lar)ga tegishli bo‘lib qoladi. Shu bilan birga, maqola OJS platformasida chop etilgandan so‘ng, uning kontenti Creative Commons (CC BY) litsenziyasi asosida tarqatiladi. -
Litsenziya turi:
Ushbu maqola Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) litsenziyasi asosida tarqatiladi. Bu shuni anglatadiki, foydalanuvchilar ushbu maqolani quyidagi shartlarda qayta ishlatishlari, bo‘lishishlari va qayta ishlashlari mumkin:- Nusxa ko‘chirish va tarqatish: Maqola matni yoki uning qismlari nusxasi erkin tarqatilishi mumkin.
- Iqtibos keltirish va tahlil qilish: Maqoladan qismlar iqtibos sifatida foydalanilishi mumkin.
- Erkin foydalanish: Tadqiqot va o‘quv jarayonlari uchun maqoladan erkin foydalanish huquqi mavjud.
- Muallifga havola qilish: Foydalanuvchilar maqola muallifini to‘g‘ri ko‘rsatishi va asl manbaga havola berishi lozim.
-
Kommersiyaviy foydalanish:
Ushbu maqoladan tijorat maqsadlarida foydalanishga ruxsat beriladi, ammo mualliflik va manbaga havola majburiy hisoblanadi. -
Hujjatni o‘zgartirish:
Maqolaning matni yoki mazmunini o‘zgartirish, uni qayta ishlash mumkin, lekin har qanday o‘zgarishlar mualliflikka salbiy ta’sir ko‘rsatmasligi kerak. -
Mas’uliyat cheklovi:
Muallif(lar) maqola tarkibidagi ma’lumotlarning to‘g‘riligiga javobgar bo‘lib, platforma tahririyati mazkur ma’lumotlardan foydalanish natijasida kelib chiqadigan har qanday zarar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaydi. -
Ommaviy foydalanish majburiyatlari:
Ushbu maqola mazmuni faqat qonuniy va axloqiy talablar asosida ishlatilishi kerak. Noqonuniy foydalanish qat’iyan man etiladi.
Izoh:
Mazkur litsenziya shartlari mualliflar va foydalanuvchilar o‘rtasida ochiq va shaffof foydalanishni ta’minlashga qaratilgan. Bu shartlarni qabul qilish orqali, siz maqola mazmunini Creative Commons litsenziyasiga muvofiq qayta ishlash va tarqatishga rozilik bildirasiz.
Havola: Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
How to Cite
References
1. Gyurov, S., Marinkov, N., Kostova, Y., Rabadjieva, D., Kovacheva, D., Tzvetkova, C., Penkov, I. (2017). Technological scheme for copper slag processing. International Journal of Mineral Processing, 158, 1–7. doi:10.1016/j.minpro.2016.11.008 DOI: https://doi.org/10.1016/j.minpro.2016.11.008
2. Svetlana Sineva, Denis Shishin, Maksym Shevchenko, Peter C. Hayes, Evgueni Jak. Experimental study and thermodynamic modeling of distribution of elements among slag, matte and metal in the Cu–Fe–O–S–Si–(Zn)–(Al, Ca, Mg) system for copper slag cleaning applications, Journal of Materials Research and Technology, Volume 23,2023, Pages 5280-5300, ISSN 2238-7854, https://doi.org/10.1016/j.jmrt.2023.02.120. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jmrt.2023.02.120
3. Lanbin Wang, Wenjie Xie, Yangming Xu, Wenqi Zhang, Yan Sun, Yu Chen, Ruan Chi, Yaguang Du. Enhancing arsenic immobilization in calcium arsenate slag through mineral phase reconstruction using copper slag via acid evaporation // Process Safety and Environmental Protection. Volume 193, 2025, Pages 421-431, https://doi.org/10.1016/j.psep.2024.11.053. DOI: https://doi.org/10.1016/j.psep.2024.11.053
4. Murari, K., Siddique, R., & Jain, K. K. (2014). Use of waste copper slag, a sustainable material. Journal of Material Cycles and Waste Management, 17(1), 13–26. doi:10.1007/s10163-014-0254-x DOI: https://doi.org/10.1007/s10163-014-0254-x