YUQORI SAMARALI QUYOSH ELEMENTINI TAYYORLASH UCHUN MIS ASOSLI FTALOSIANIN MODDASINI SINTEZ QILISH

Maqola Yon paneli

SRT 3(3)
HTML PDF
Nashr etilgan: 07.09.2025
DOI: https://doi.org/10.70769/3030-3214.SRT.3.3.2025.15
Kalit so‘zlar:
Quyosh elementi, ftalosianin pigmenti, ftol angidrid, mis(I)xlorid, borat kislotasi, karbomid, sulfat kislota, natriy karbonat, IR spektori

Maqolaning Asosiy Qismi

Mustafayev, M.N.
Toshkent kimyo-texnologiya ilmiy tadqiqot instituti, doktorant, Toshkent, O‘zbekiston
Karimov, M.U.
Toshkent kimyo-texnologiya ilmiy tadqiqot instituti, t.f.d., professor, Toshkent, O‘zbekiston
Djalilov, A.T.
Toshkent kimyo-texnologiya ilmiy tadqiqot instituti, OʻzRFA akademigi, k.f.d., professor, Toshkent, O‘zbekiston

Annotatsiya

Mazkur ilmiy ishda quyosh panellari haqida qisqacha ma’lumotlar berilib, quyosh elementlarini tayyorlashda foydalaniladigan ftalosianin pigmentining sintez jarayoni hamda uning infraqizil (IR) spektral tahlili yoritilgan. Mis asosli ftalosianin namunasi PerkinElmer Fourier-transform infraqizil (FTIR) spektrometri yordamida tahlil qilinib, unda mavjud funksional guruhlar aniqlangan. Spektral ma’lumotlarga ko‘ra, namunada aromatik halqalar, karbonil, gidroksil, efir, nitril hamda metall-kislorod (Cu–O) bog‘lanishlariga xos cho‘qqilar qayd etilgan. Olingan natijalar namunada mis ionlari bilan kompleks hosil qilgan fitokimyoviy birikmaning mavjudligini tasdiqlaydi. Ushbu tahlil ftalosianin asosli quyosh elementlarining tarkibini chuqur o‘rganish va ularning fotoelektrik samaradorligini oshirish imkoniyatlarini baholashda muhim ahamiyatga ega.

Yuklab olishlar

Yuklab olish ma’lumotlari hali mavjud emas.

Maqola Tafsilotlari

Son

Jild 3 № 3 (2025)

Bo‘lim

Kimyoviy texnologiya va qurilish
Creative Commons License

Ushbu asar Creative Commons Attribution 4.0 Xalqaro Litsenziyasi asosida litsenziyalangan.

Ommaviy Litsenziya Shartlari
(Ochiq jurnal tizimlari (OJS) uchun)

O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq quyidagi shartlar taqdim etiladi:

  1. Mualliflik huquqi:
    Chop etilgan maqolaning mualliflik huquqi muallif(lar)ga tegishli bo‘lib qoladi. Shu bilan birga, maqola OJS platformasida chop etilgandan so‘ng, uning kontenti Creative Commons (CC BY) litsenziyasi asosida tarqatiladi.

  2. Litsenziya turi:
    Ushbu maqola Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) litsenziyasi asosida tarqatiladi. Bu shuni anglatadiki, foydalanuvchilar ushbu maqolani quyidagi shartlarda qayta ishlatishlari, bo‘lishishlari va qayta ishlashlari mumkin:

    • Nusxa ko‘chirish va tarqatish: Maqola matni yoki uning qismlari nusxasi erkin tarqatilishi mumkin.
    • Iqtibos keltirish va tahlil qilish: Maqoladan qismlar iqtibos sifatida foydalanilishi mumkin.
    • Erkin foydalanish: Tadqiqot va o‘quv jarayonlari uchun maqoladan erkin foydalanish huquqi mavjud.
    • Muallifga havola qilish: Foydalanuvchilar maqola muallifini to‘g‘ri ko‘rsatishi va asl manbaga havola berishi lozim.

  3. Kommersiyaviy foydalanish:
    Ushbu maqoladan tijorat maqsadlarida foydalanishga ruxsat beriladi, ammo mualliflik va manbaga havola majburiy hisoblanadi.

  4. Hujjatni o‘zgartirish:
    Maqolaning matni yoki mazmunini o‘zgartirish, uni qayta ishlash mumkin, lekin har qanday o‘zgarishlar mualliflikka salbiy ta’sir ko‘rsatmasligi kerak.

  5. Mas’uliyat cheklovi:
    Muallif(lar) maqola tarkibidagi ma’lumotlarning to‘g‘riligiga javobgar bo‘lib, platforma tahririyati mazkur ma’lumotlardan foydalanish natijasida kelib chiqadigan har qanday zarar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaydi.

  6. Ommaviy foydalanish majburiyatlari:
    Ushbu maqola mazmuni faqat qonuniy va axloqiy talablar asosida ishlatilishi kerak. Noqonuniy foydalanish qat’iyan man etiladi.

Izoh:
Mazkur litsenziya shartlari mualliflar va foydalanuvchilar o‘rtasida ochiq va shaffof foydalanishni ta’minlashga qaratilgan. Bu shartlarni qabul qilish orqali, siz maqola mazmunini Creative Commons litsenziyasiga muvofiq qayta ishlash va tarqatishga rozilik bildirasiz.

Havola: Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

Iqtibos keltirish tartibi

Mustafayev, M.-A. N., Karimov, M. U., & Djalilov, A. T. (2025). YUQORI SAMARALI QUYOSH ELEMENTINI TAYYORLASH UCHUN MIS ASOSLI FTALOSIANIN MODDASINI SINTEZ QILISH. Sanoatda Raqamli Texnologiyalar, 3(3), 169-172. https://doi.org/10.70769/3030-3214.SRT.3.3.2025.15

Adabiyotlar ro‘yxati

1. Shukurov, D. Kh., Turaev, Kh. Kh., Kholnazarov, B. A., Kasimov, Sh. A., Jumaeva, Z. E., & Tillayev, Kh. R. (2023). Synthesis of zinc phthalocyanine pigment and its application to new generation solar cells. International Journal of Engineering Trends and Technology, 71(4), 453–461. https://doi.org/10.14445/22315381/IJETT-V71I4P238 DOI: https://doi.org/10.14445/22315381/IJETT-V71I4P238

2. Богуславский, Е. Г., Прохорова, С. А., & Надолинный, В. А. (2005). Эволюция упорядоченных пленок фталоцианина меди по данным ЭПР. Журнал структурной химии, 46(4), 1055–1063.

3. Diacon, A., Rusen, E., Boscornea, C., Pandele, A. M., & Cincu, C. (2011). New phthalocyanine-fullerene dyads sensitizers for solar cells. UPB Scientific Bulletin, Series B, 73(3), 87–98.

4. Geerts, Y. H., Debever, O., Amato, C., & Sergeyev, S. (2009). Synthesis of mesogenic phthalocyanine-C60 donor-acceptor dyads designed for molecular heterojunction photovoltaic devices. Beilstein Journal of Organic Chemistry, 5(49). https://doi.org/10.3762/bjoc.5.49 DOI: https://doi.org/10.3762/bjoc.5.49

5. Fayziyev, J. B., Djalilov, A. T., & Tillayev, A. T. (2019). Tarkibida metal tutgan yangi ftalosianin pigmentini tadqiq qilish [Study of a new metal-containing phthalocyanine pigment]. [Unpublished/Local source].

6. Исмаилов, Ф. С., и др. (2024). Испытание на прочность бетонных смесей с добавлением суперпластификаторов и базальтовой фибры. Universum: технические науки, 6(10[127]), 15–18.