SUYULTIRILGAN ERITMALARDA NATRIY KARBOKSIMЕTILTSЕLLYULOZANING POVIDON-YOD BILAN O‘ZARO TA’SIRINING TЕRMODINAMIKASI
Maqolaning Asosiy Qismi
Annotatsiya
Ushbu maqolada natriy karboksimetilsellyuloza (Na-KMTS) va povidon-yodning suyultirilgan eritmalarda o‘zaro ta’sirining termodinamik xossalari o‘rganilgan. Optik zichlik, elektr o‘tkazuvchanlik, pH qiymati, potensiometrik titrlash va IQ-spektroskopik metodlar yordamida interpolimer komplekslarning hosil bo‘lish jarayonlari tahlil qilingan. Tajribalar shuni ko‘rsatdiki, Na-KMTS va povidon-yod o‘rtasida 1,5:1,0 nisbatda eng kuchli o‘zaro ta’sirlar yuzaga keladi. Kompleks hosil bo‘lishi Gibbs energiyasi, ionlanish va konformatsion o‘zgarishlar orqali tasdiqlandi. Shuningdek, sirt tarangligi, adsorbsion izotermalar va Mitsella hosil bo‘lish nuqtasi orqali polimer kompleksning sirt faolligi baholandi. IQ-spektrlarda kuzatilgan funksional guruhlar o‘zgarishi orqali kimyoviy bog‘lanishlar shakllangani isbotlandi. Tadqiqot natijalari dori vositalari va farmatsevtik materiallar ishlab chiqarishda amaliy ahamiyatga ega.
Yuklab olishlar
Maqola Tafsilotlari
Bo‘lim

Ushbu asar Creative Commons Attribution 4.0 Xalqaro Litsenziyasi asosida litsenziyalangan.
Ommaviy Litsenziya Shartlari
(Ochiq jurnal tizimlari (OJS) uchun)
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq quyidagi shartlar taqdim etiladi:
-
Mualliflik huquqi:
Chop etilgan maqolaning mualliflik huquqi muallif(lar)ga tegishli bo‘lib qoladi. Shu bilan birga, maqola OJS platformasida chop etilgandan so‘ng, uning kontenti Creative Commons (CC BY) litsenziyasi asosida tarqatiladi. -
Litsenziya turi:
Ushbu maqola Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) litsenziyasi asosida tarqatiladi. Bu shuni anglatadiki, foydalanuvchilar ushbu maqolani quyidagi shartlarda qayta ishlatishlari, bo‘lishishlari va qayta ishlashlari mumkin:- Nusxa ko‘chirish va tarqatish: Maqola matni yoki uning qismlari nusxasi erkin tarqatilishi mumkin.
- Iqtibos keltirish va tahlil qilish: Maqoladan qismlar iqtibos sifatida foydalanilishi mumkin.
- Erkin foydalanish: Tadqiqot va o‘quv jarayonlari uchun maqoladan erkin foydalanish huquqi mavjud.
- Muallifga havola qilish: Foydalanuvchilar maqola muallifini to‘g‘ri ko‘rsatishi va asl manbaga havola berishi lozim.
-
Kommersiyaviy foydalanish:
Ushbu maqoladan tijorat maqsadlarida foydalanishga ruxsat beriladi, ammo mualliflik va manbaga havola majburiy hisoblanadi. -
Hujjatni o‘zgartirish:
Maqolaning matni yoki mazmunini o‘zgartirish, uni qayta ishlash mumkin, lekin har qanday o‘zgarishlar mualliflikka salbiy ta’sir ko‘rsatmasligi kerak. -
Mas’uliyat cheklovi:
Muallif(lar) maqola tarkibidagi ma’lumotlarning to‘g‘riligiga javobgar bo‘lib, platforma tahririyati mazkur ma’lumotlardan foydalanish natijasida kelib chiqadigan har qanday zarar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaydi. -
Ommaviy foydalanish majburiyatlari:
Ushbu maqola mazmuni faqat qonuniy va axloqiy talablar asosida ishlatilishi kerak. Noqonuniy foydalanish qat’iyan man etiladi.
Izoh:
Mazkur litsenziya shartlari mualliflar va foydalanuvchilar o‘rtasida ochiq va shaffof foydalanishni ta’minlashga qaratilgan. Bu shartlarni qabul qilish orqali, siz maqola mazmunini Creative Commons litsenziyasiga muvofiq qayta ishlash va tarqatishga rozilik bildirasiz.
Havola: Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
Iqtibos keltirish tartibi
Adabiyotlar ro‘yxati
1. Зокирова Н.Т, Хазратқулова С.М, Қосимова М.Б. Физико-химические исследования интерполимерных комплексов. “Фармацевтика соҳасининг бугунги ҳолати: муаммолар ва истиқболлар” (халқаро илмий-амалий анжумани материаллари). Тошкент-2021 йил 18-19 ноябрь. -Б.204-205.
2. Инагамов С.Я, Асроров У, Қодирова Н, Муҳамедов Г.И. Интерполимер комплексларини тиббиёт ва фармацевтикада қўлланилиши. “Фармацевтика соҳасининг бугунги ҳолати: муаммолар ва истиқболлар” халқаро илмий амалий анжумани материаллари. Тошкент-2022 йил 25-26 ноябрь. 69-71 бетлар.
3. Зокирова Н.Т, Хазраткулова С. М, Чўлпонов К. А, Хамракулова Д. Натрийкарбоксиметилцеллюлоза асосида янги полимер комплексининг синтези. “Функционал полимерларнинг фундаментал ва амалий жиҳатлари”. халқаро илмий-амалий конференция Тошкент-2023 йил, 17-18 март, Б. 983-987.
4. Zokirova N, Khazratkulova S, Mukhamedova B Basant L, Khamidov O, Berdimurodov E, Alieva G, Hosseini-Bandegharaei, Aliev N. Polymerizatsion of Acrylamide N-methylene Lactic and Glycolic Acid. Baghdad Science Journal https://bsj.uobaghdad.edu.iq/index.php/BSJ/article/view/9076 DOI: https://doi.org/10.21123/bsj.2023.9076 2434-2454, Dec 5, 2023. DOI: https://doi.org/10.21123/bsj.2023.9076
5. Инагамов Я.С, Эшматов А, Ҳоджаев Ф.М, Кодирова Н, Муҳамедов Г.И. Поликомплексные гели натрийкарбоксиметилцеллюлозы с карбополом-основа для мазей, кремов и паст. Абу Али Ибн Сино ва замонавий фармацевтикада инновациялар мавзусидаги ва халқаро илмий-амалий анжуман тўплами. Тошкент-2023 йил, 18-19 май, 38 бет.
6. Инагамов Я.С, Асроров У.А, Журакулов С.З, Пулатова Ф.А. Интерполимерный комплексы на основе производные целлюлозы полиакриламида-новые носители наночастиц лекарственных препаратов. Абу Али Ибн Сино ва замонавий фармацевтикада инновациялар мавзусидаги ва халқаро илмий-амалий анжуман тўплами. Тошкент-2023 йил, 18-19 май, 39 бет.
7. Zulfiya Sh. Mukhidova, Salakhutdin H. Zakirov, Sevara M. Khazratkulova Nodira T. Zakirova. Prospects for the use of natural terpenoids in agriculture. BIO We bof Conferences 82, 03001 (2024). https://doi.org/10.1051/bioconf/20248203001 03 January 2024. DOI: https://doi.org/10.1051/bioconf/20248203001
8. Hazratqulova S.M, Zokirova N.T. Tabiiy gidroksid kislotalarning N-almashtirilgan akrilamidlari asosidagi polimerlarning fizik-kimyoviy xossalari. O’zMU xabarlari, 2024, 3/2/1 – Tashkent, 511-514-betlar.
9. Беллами Л. Новые данные по ИК-спектрам сложных молекул Пер.с англ. 1971. 320 с.
10. Семушин А.М, Яковлев В.А, Иванова Е.В. Инфракрасные спектры поглощения ионообменных материалов. Москва. 1980. 96 с.